چکیده
جرایم سایبری، نوعی از جرایم اینترنتی می باشند که شامل جرم هایی هستند که در محیط سایبر ، محیطی غیر فیزیکی علیه فناوری اطلاعات با حالات شبیه سازی و مجازی سازی ارتکاب مییابند.امروزه بسیاری از جرایم سنتی، همزمان با پیشرفت فناوری اطلاعات و ارتباطات به شدت متحول شده و به جرایم سایبری تبدیل شده اند. جرایم سایبری نیز به جهت گسترش خود، رفته رفته جانشین عباراتی چون جرمهای رایانهای و جرمهای اینترنتی میشوند. به جرایم سایبر، جرایم علیه فناوری اطلاعات نیز گفته میشود. دراواسط دهه 90 با گسترش شبکه های بین المللی وارتباطات ماهواره ای، نسل سوم جرایم کامپیوتری، تحت عنوان جرایم سایبری)مجازی(یا جرایم در محیط سایبر شکل گرفتند.به این ترتیب جرایم اینترنتی را می توان مکمل جرایم کامپیوتری دانست، بخصوص اینکه جرایم نسل سوم کامپیوتری که به جرایم در محیط مجازی معروفاست، غالبا از طریق این شبکه جهانی به وقوع می پیوندد.واژه رایانه به گونهای دقیق و جامع نمیتواند گستردگی این محیط را نشان دهد زیرا بسیاری از ابزار و وسایل امروزی با دادههایی کار میکنند که اساسا به آن ها رایانه اطلاق نمیشود. از این رو عبارتهایی مانند جرمهای رایانهاییا جرمهای اینترنتی نیز نمیتوانند به گونهای دقیق جرمهای ارتکابی مربوط به این حوزه را پوشش دهند. برای نمونه یک سامانه ضبط و پخش الکترونیکی، رایانه نیست؛ اما به طور کلی در زیر مجموعه جهان سایبر قرار میگیرد .با توجه به موارد مطروحه این گونه نتیجه گرفته می شود که منظور از فضای مجازی یا همان فضای سایبری عبارت است از فضایی که ما از طریق فن آوری مبتنی بر رایانه وارد آن می شویم. این فضا از زمان روشن کردن رایانه در مقابل ما قرار می گیرد و ما با اعمال هرگونه دستوری نسبت به رایانه، عملیاتی را در فضای مزبور انجام می دهیم و در واقع در فضای سایبر فعالیت می کنیم.
کلمات کلیدی : جرائم سایبری،جرائم اینترنتی، جرائم کامپیوتری
مقدمه
علم جرم شناسی در عمر یکصدساله خود همواره در پی کشف عوامل جرم زا و شرایط موثر در بروز رفتار جنائی بوده تا به مدد آن و البته بهره گیری از تمامی تخصصهای علمی به روشهای پیشگیری از حدوث جرائم و روشهای درمان و اصلاح و تربیت بزهکاران دست یابد. اما نکته قابل توجه در این میان آن است که چنین تکاپویی تا اوایل دهه شصت و همزمان با پیدایش جرایم سایبری (cyber crime) صرفا در بستر دنیای حقیقی بوده است هرچند که نقاط مشترکی در مطالعات تطبیقی جرایم فضای حقیقی و مجازی وجود دارد لکن باید گفت جرایم سایبری مرزهای مطالعاتی جدیدی برای جرم‌شناسان ایجاد کرده است زیرا این جرایم در سیر تحول خود، نه تنها چالش مفهومی و مصداقی برای حقوق جزای سنتی ایجاد کرده بلکه ادبیات تخصصی خاص خود را نیز دارا هستند.هرچند برخی بر این باورند که اصلاح قوانین سنتی جزایی پاسخگوی نیازها در برابر جرایم سایبری است در مقابل عده ای معتقدند دنیای مجازی دنیایی جدید است و مجرمان سایبر از لحاظ جرم شناسی از مجرمان عادی متفاوتند و مجازات ها و درمان های متفاوتی را نیاز دارند(زندی ،1389).با الهام از تعاریف ارائه شده از جرم شناسی سایبری و تطبیق آن با تعاریفی که تاکنون از جرم شناسی ارائه شده است می توان گفت: (جرم شناسی سایبری مطالعه عوامل ایجاد جرم در فضای مجازی و تأثیرات آن بر دنیای حقیقی و راهکارهای پیشگیری از حدوث اینگونه جرایم می باشد). مطالعات عینی پرونده های جرایم سایبری نشان می دهد ایجاد شخصیت مجازی با ذهنیت عدم شناسائی و البته سهولت و گستردگی ارتکاب برخی بزه ها در فضای مجازی بستر مناسبی را برای بروز خلأهای شخصیتی و روانی فراهم می سازد لذا ما بر این باور هستیم که شخصیت واقعی یک بزهکار سایبری را باید در همان شخصیت مجازی وی جستجو کرد به دیگر سخن شخصیت مجازی که بزهکار سایبری از خود ساخته است در واقع همان (خود واقعی) اوست که به دلایل مختلف امکان بروز آن در دنیای حقیقی را نداشته است پس بنا به قول پروفسور گاستون استفانی فرانسوی (شناخت شخصیت بزهکار) امر مهمی در مطالعات جرم شناسی سایبری است(اردبیلی،1380)واکاوی شخصیت این دست از بزهکاران نشان می دهد که آنان به نوعی فاقد قدرت انتزاعی بوده و قادر به تصور و تجسم عاقبت رفتار خود نمی باشند تا با مدد آن خودکنترلی در جلوگیری از ارتکاب جرم در فضای مجازی داشته باشند اینگونه افراد به نوعی تحت تأثیر حال میباشند و رفتارهای خود را بدون هرگونه محاسبه و اندیشه عمیق انجام می دهند بعنوان مثال در پرونده ای بزهکار سایبری صرفا بخاطر عصبانیت ضمن غیرفعال نمودن دیتابیس سایت دانشگاه اقدام به ایجاد اختلال در سامانه رایانه ای نموده و ساعتها هزاران دانشجو را جهت ثبت نام و انتخاب واحدهای درسی با مشکل موجه ساخت و در توضیح عمل خود (عصبانیت آنی و عدم توجه به آنچه که پیش خواهد آمد) را علت رفتار مجرمانه خود بیان داشت و یا در پرونده دیگری بزهکار سایبری به هنگام برنامه نویسی با قطعی موقتی سرویس اینترنتی مواجه شده و بر اثر عصبایت آنی مبادرت به هک بالغ بر 10 هزار اکانت کاربران آی اس پی مربوطه نمود. بزهکاران سایبری علی رغم توان فنی و هوش بالائی که دارند افرادی ناتوان بوده و با پناه بردن به (غار فضای مجازی) سعی در جبران کاستی ها دارند لکن در این التجاء نیز ناتوانند و در اندک زمانی از پناهگاه ساختگی خود خارج شده و به اصطلاح دست خود را رو می کنند. شاید به مدد همین امر است که نهادهای تعقیب کننده جرایم سایبری علی رغم پیچیدگی دنیای مجازی در بازه زمانی کوتاهی قادر به شناسائی بزهکاران سایبری میباشند(احمد وند ،1383).
نگاهی گذرا به برخی جرایم سایبری
جرم سایبری نوعی از جرم است که با استفاده از رایانه، یا درون فضای سایبر و یا علیه رایانه دیگری واقع میشود. هرچه وابستگی انسان به رایانه، شبکه و اینترنت بیشتر شود، زمینه توسعه جرائم سایبری نیز آماده‌تر می‌گردد. جرائم سایبری حوزه بسیار گسترده‌ای دارند و شامل انواع سرقت، تقلب، فریب، مزاحمت، ویروس‌ها و تروریسم سایبر می گردند(انصاری ،1380) …
قوانین ارسال دیدگاه