اعتیاد یک بیماری زیستی – روانی – اجتماعی است و امروزه یکی از معضلات بهداشتی – روانی اجتماعی جهان به شمار میرود. خصوصیات روانی – شخصیتی معتادان صرفا ناشی از مصرف مواد مخدر نیست بلکه تحقیقات در این زمینه نشان میدهد که معتادان قبل از اعتیاد دارای نارسائیهای روانی و شخصیتی عدیدهای بودهاند که بعد از اعتیاد به صورت مخرب تری ظاهر و تشدید شده است . لذا مسئله اعتیاد یا معتاد تنها مواد مخدر نیست بلکه مسئله معتاد در اصل شخصیت وی میباشد. بنابراین رابطه بین شخصیت و اعتیاد، رابطهای متقابل است.

روش : این پژوهش به بررسی نیمرخ شخصیتی معتادان به مواد مخدر با استفاده از دو نظام شخصیتی کلونینجر و آیزنگ می پردازد. روش پژوهش پس رویداددی می باشد . تعداد افراد گروه نمونه ۳۰ نفر بوده معتاد مراجعه کننده به مراکز خود معرف و تعداد افراد گروه کنترل نیز ۳۰ نفر بوده که از لحاظ سن ، تحصیلات و وضعیت تاهل با گروه نمونه هماهنگ شده اند. دو گروه پرسشنامههای شخصیتی آیزنک و کلونینگر را تکمیل کرده اند.

یافته های نتایج : نشان دهنده بالا بودن تازگی طلبی ، روان آزردگی و روان پریشی در گروه معتادین بوده است ولی در بعد درونگرایی، اجتناب از آزار و وابستگی به پاداش در بین گروه معتاد و غیر معتاد تفاوتی مشاهده نشد. مطابق با نتایج پژوهش در دادههای توصیفی آزمودنیهای مسن تر متاهل بوده اند و آزمودنیهای متاهل درآمد بالاتر دارند . سن شروع مصرف سیگار در افراد متاهل بیشتر است.

افراد دارای درآمد دیرتر شروع به مصرف سیگار کردهاند. نوع مصرف با درآمد ارتباط دارد. با افزایش سطح تحصیلات میزان هزینه صرف شده برای مصرف مواد بیشتر می شود . افزایش تمایل به مصرف مواد با میزان تحصیلات پایین ارتباط دارد. میزان مصرف مواد با نوع ماده مصرفی ارتباط دارد.

کلمات کلیدی : اعتیاد ، شخصیت ، پرسشنامه شخصیتی آیزنک ، پرسشنامه شخصیتی کلونیگر.