ریشه واژه دولت : واژه دولت (State) از ریشه لاتین Stare به معنی ایستادن و به صورت دقیقتر از واژه Status به معنی وضع مستقر و پابرجا ، گرفته شده است . کاربرد این واژه در خصوص وضع کشور یا حاکمی خاص ، پاپ یا امپراتور ، کاملاً موجه بوده است. در خصوص حکام نه تنها می توان از وضعیت یا موقعیت آنها در وجه وصفی سخن گفت بلکه ، می توان از آن وضع به صورت اسمی نیز نام برد. به این معنا ، حکام مستقر ، ثابت و پابرجا هستند.
تعریف دولت : واژه دولت به دو مفهوم عام و خاص به کار می رود . دولت در معنای عام تقریباً معادل و هم معنای کشور مستقل است و به یک واحد سیاسی دارای :
سرزمین
جمعیت
حکومت
اقتصاد سازمان یافته
شبکه منظم ارتباطی
حاکمیت شناسایی شده
اطلاق می شود.
دولت در معنای خاص و محدود واژه ، به یکی از شقوق حاکمیت یعنی نیرویی که تا حد زیادی وظیفه اجرای قانون را به عهده دارد اطلاق می شود . به بیان دیگر ، عمده ترین وظیفه آن امور اجرایی است . در این معنا ، دولت گاهی معادل قوه مجریه به کار می رود و گاهی تنها به هیأت دولت اطلاق می شود . به عبارت دیگر ، دولت عبارت است از گروهی از مردم که در قلمرو معینی سکونت داشته و تحت اصول منظم به طور مستقل و دائم زندگی می کنند ، مطیع قانون صادره از یک مقام عالی هستند و یک منظور مشترک عمومی و اشتراک منافع اجتماعی را تعقیب می نمایند.
پیشینه دولت :
دولت – شهر یونانی را برخی نخستین شکل دولت در اروپا دانسته اند . تاریخ پیدایش دولت – شهر یونان به حدود 800 تا 500 سال قبل از میلاد باز می گردد. دولت – شهر در نتیجه اتحاد و گردهمایی خانواده ها و قبایل در درون دژها پدید امدند . شکل و اندازه دولت – شهر معمولاً تابع شرایط جغرافیایی بود اما ، اغلب دولت – شهرها در مقایسه با دولتهای مدرن ، بسیار کوچک بودند و خانواده ها و قبایل ، واحدهای تشکیل دهنده آنها به شمار می رفتند . شبکه پیچیده ای از روابط گروههای قومی ، نسبی و نظامی مبنای روابط اجتماعی دولت – شهر را تشکیل می داد.