پروپوزال بررسی صحت یا عدم صحت شرط ، شرط عدم توالد و باروری در نکاح دائم در حقوق ایران

عقد نکاح از جمله عقودی به شمار میآید که در بر دارندهی مسایل حقوقی فراوانی است. شروط ضمن عقد نکاح که بسیار مهمتر از شرایط اساسی نکاح هستند، موجب شده که این مساله همواره محل بحث میان حقوقدانان باشد. از جمله این شروط، شرط منع فرزندآوری است که در فقه نیز به عنوان شرط عزل یا عدم استیلاد مطرح میگردد. بر اساس این که فرزندآوری و به طور کلی نزدیکی را، جزء مقتضای ذات عقد نکاح به حساب آوریم یا خیر، نظریات مختلفی در مورد صحت یا عدم صحت این شرط بیان شده است. شرط منع فرزندآوری معمولاً به صورت شرط فعل منفی مادی است که ضمانت اجرای آن به مانند شروطی از این دست میتواند اجبار به انجام تعهد، پرداخت خسارت، ایجاد حق فسخ و یا ایجاد حق طلاق یا هر ضمانت اجرای مورد توافق دیگری باشد. از سوی دیگر اگر شرط مذکور نقض گردد در حقوق و تعهدات زوجین تغییراتی ایجاد می شود ؛ به عنوان مثال اگر مشروط له این شرط زوج باشد میتوان گفت که در پرداخت اجرت المثل و سایر حقوق مادی زوجه موثر بوده و از باب جبران خسارت میتواند تاثیرگذار باشد؛ یا حتی در موضوع حضانت که از حقوق و تکالیف هر کدام از زوجین بر اساس قانون است میتواند موثر واقع شود.
یکی از کارکردهای خانواده، بقای نسل، حفظ جمعیت و نوع انسانی در بلاد و کشورهای متبوع است .باروری علاوه بر تأثیر در تنظیم جمعیت، در بقا و تحکیم خانواده، تقویت روابط عاطفی و پیوستگی خانوادگی و فامیلی و در نهایت احساس خوشبختی و ارضای شوق و میل به بقا و جاودانگی تأثیرگذار است .فرزندآوری در برخی از جوامع اهمیت اغراق آمیزی دارد. در بسیاری از کشورها ازدواج زمانی رسمیت مییابد که فرزند یا فرزندانی متولد شوند، پس در صورتی که زمان معینی از ازدواج یک زوج بگذرد و فرزندی به دنیا نیاید هر یک از طرفین حق دارند بدون فسخ قرارداد با فرد دیگری قرارداد ازدواج ببندد که به این طلاق ارتجالی میگویند . هر چند در حال حاضر این وضعیت مشاهده نمیشود، ولی در دوران معاصر نیز خانواده وقتی شکل واقعی خود را پیدا میکند که غیر از زن و شوهر فرزند یا فرزندانی در کنار آنها و با ایشان زندگی میکند .تأثیر فرزندآوری در روابط زوجین به حدی است که نوعا زوجینی که قادر به باروری و داشتن فرزند نیستند از رنج بسیار عمیق و کمبودی دائمی احساس نارضایتی میکنند؛ لذا اهمیت تولید مثل در خانواده و سرنوشت اجتماعی جوامع ایجاب میکند قدرت باروری، عدم باروری موقت و حفظ سلامت باروری مراقبت و پایش شود.
هر چند در گذشته موضوع شروط ضمن عقد نکاح به طور کلی و جزئی در مطالعات متعددی بررسی شده است، ولی درباره ی شرط عدم استیلاد چندان مطالعه ی جدی وجود ندارد. بیشتر دختران و خانواده های آنها به منظور ایجاد حق طلاق برای زوجه از شرط استیلاد به صورت شرط باروری زوج پس از ازدواج استقبال کرده و این شرط هم اکنون نیز عرف بوده و استفاده میشود . در این میان، برخی گزارشها نشان میدهد که در دوران هدفگذاری تحدید جمعیت، روشهای عقیم سازی دائمی ...