فهرست مطالب :

• چکیده : ۳

• درآمد : ۴
• .۱ مسأله ی تحقیق. ۵
• .۲ اهداف تحقیق. ۷
• .۳ فرضیه ی تحقیق. ۷
• .۴ روش تحقیق. ۸
• .۵جامعه ی آماری شهرهای نمونه. ۹
• .۶ مفهوم حاشیه  نشینی  یا اسکان غیر رسمی.. ۱۰
• .۷ بررسی سابقه ی حاشیه  نشینی  در جهان. ۱۱
• .۸ الگوهای مقابله با حاشیه  نشینی.. ۱۳
• .۹ بررسی  سابقه ی حاشیه  نشینی  در ایران : ۱۹
• .۱۰تحوّلات . جمعیّت شهری و روستایی ایران : ۲۱
• .۱۱ بررسی تحوّلات  جمعیّت ی استان خراسان رضوی : ۲۱
• .۱۲ تحلیل وضع موجود شهرهای مورد مطالعه. ۲۴
• مطالعه ی وضعیّت حاشیه نشینی درشهرهای نمونه : ۲۶
• شهر گناباد ۲۶
• شهر سبزوار ۲۸
• شهر نیشابور ۲۹
• شهر تربت حیدریه ۳۱
• .۱۴ تجزیه و تحلیل  وضعیّت  محلات حاشیه  نشین شهرهای مورد مطالعه اولویّت بندی آنها : ۳۴
• .۱۵اولویّت بندی  محلات حاشیه  نشین شهرهای مورد مطالعه : ۳۷
• .۱۶ نتیجه گیری و ارایه ی پیشنهادها : ۳۸

• منابع و مآخذ : ۴۳

چکیده :

تحقیق حاضر، شناسایی  محلات  و مناطق حاشیه  نشین را در چهار شهر استان خراسـان رضـوی ( گنابــاد، تربــت حیدریــه، نیــشابور و ســبزوار ) مــورد بررسی  قــرار داده اســت. در همــ ن راســتا تاریخچه ی حاشیه  نشینی  در جهان ، تئوریها و الگوهای مقابله با آن ، اقدامات مجامع بـین  المللـی و تجربیّات سایر کشورهای درگیر با پدیده ی حاشیه  نشینی  بررسی  شـده اسـت. همچنـین تحوّلات   جمعیّت ی ایران واستان خراسان رضوی طی چند دهه  ی اخیـر بـه  دلیـل نقـش تحرّکـات  جمعیّت ـی در شکل دهی پدیده  ی مهاجرت مورد توجه قرار گرفته اسـت. پـس از ایـن مرحلـه ابتـدا از طریـق بـه  کارگری شاخصه ای وزارت مـسکن و شهرسـازی وطرّاحـی پرسـشنامه و مـصاحبه بـا مـسؤولان (محلّ ی شهرداری، فرمانداری و…) ، ۲۳محلّ ه ی حاشیه نـشین در شـهرهای مـورد مطالعـه  شناسـایی شدند، سپس با استفاده از پرسـشنامه ( ۱۰۰۰ پرسـشنامه ، بـه  تفکیـک ۲۵۰ پرسـشنامه برای  محلات   حاشیه  نشین هریک از شهرها) تکمیـل شـد واطّلاعات جمـع آوری شـده بـا اسـتفاده از الگوهـای آماری تحلیل شد. بر اساس مطالعات  انجام شده در شهرهای نمونه ، رشـد  جمعیّت شـهری در ایـن شهرها طی دوره ۸۵ـ۱۳۷۵ برابر ۲,۲۸ درصد در سال است. نـسبت  جمعیّت حاشیه  نشین بـه  کـل  جمعیّت برابر با ۱۵درصـد مـی باشـد کـه در شـهر سـبزوار ایـن شـاخص معـادل ۱۰,۷ درصـد ، در نیشابور ۱۱,۹ درصد ، در تربت حیدریه ۱۶,۵ درصد و درگناباد ۲۱ درصد بـه  دسـت آمـده اسـت . در مقایسه ای که با توجه به ب ش از ۲۰ شاخص اجتماعی ، اقتـصادی و کالبـدی، شناسـایی محلات   حاشیه  نشین صورت گرفته، مناطق مذکور با توجه بهاولویّت نـاز بـه  توسـعه، بـا اسـتفاده از الگـوی و گزینه ی درختی اولویّت  بندی شدند.  بر ایناساس دو  محلات از شـهر نیـشابور (رحمـت آباد و سراب کوشک) و کلیه ی مناطق حاشیه  نشین شهر سبزوار دراولوّیت توسعه و سـاماندهی قـرار دارند و  محلات حاشیه  نشین شهر گناباد در مقایسه با تربـت حیدریـه، نیـشابور و سـبزوار دراولوّیـت توسعه قرار ندارند.